نوع پوست شما چیست؟
اگر از انواع محصولات پوستی گرانقیمت استفاده کردهاید، ولی هنوز از پوست خود ناراضی هستید؛ باید به شما بگوییم مشکل از محصولات مراقبتی پوست نیستند! مشکل اینجاست که نمیدانید نوع پوست شما چیست. ما در این نوشته در تلاش هستیم تا هرگونه اطلاعاتی را که برای شناختن نوع دقیق پوستتان بدان نیاز دارید، در اختیارتان قرار دهیم. همچنین برای آموزش حرفه ای و یادگیری مراقبت های پوستی و آشنایی با انواع انواع تونرها، لایه بردارها و ماسک ها می توانید در دوره مراقبت از پوست آدینا شرکت کنید.
نوع پوست به چه عواملی بستگی دارد؟
شرایط و ظاهر پوست کلیدیترین فاکتور در سلامتی ماست. وقتی پوست ما شرایط خوبی داشته باشد، بهخوبی از ما در برابر عوامل بیرونی مانند محرکها، آلرژیها و میکروبها محافظت میکند. بهعلاوه، پوست سالم و هیدارته بهخوبی میتواند دمای بدن را تنظیم کند و البته ظاهر بسیار زیبایی هم دارد.
فاکتورهای زیادی (داخلی و خارجی) وجود دارند که بر شرایط پوست ما تاثیر میگذارند. ما روی برخی فاکتورها هیچ کنترلی نداریم، ولی میتوانیم بسیاری از آنها را کنترل کنیم. عوامل داخلی مانند ژنتیک، هورمونها و برخی بیماریها مانند دیابت بهشدت در نوع بافت پوست تاثیرگذارند. در نتیجه، انجام مداوم روتین مراقبت از پوست، باعث جوانی و طراوت بیشتر پوست خواهد شد.
ژنتیک
از مهمترین عوامل داخلی تاثیرگذار بر پوست، ژنتیک است. ژنتیک نوع پوست (خشک، چرب یا مختلط) و همچنین روند پیری بیولوژیکی آن را تعیین میکند. بسیاری از بیماریهای پوستی نیز در نتیجه ژنتیک اتفاق میافتند.
همانطور که گفیتم ژنتیک روند پیری بیولوژیکی پوست را تعیین میکند که با موارد زیر مشخص میشود:
- کاهش در بازسازی و تجدید سلولهای جدید
- کاهش ترشحات غدد چربی و عرق
- تخریب بافت همبند که نتیجه آن عدم توانایی پوست در نگهداری آب و در نهایت از دست دادن استحکام خود است.
- تخریب الیاف الاستیته پوست که منجر به کاهش خاصیت ارتجاعی آن میشود.
ناگفته نماند که نباید پیری بیولوژیکی را با پیری زودرس پوست که در نتیجه عوامل بیرونی -مانند آفتاب- است، اشتباه بگیریم.
بسیاری از بیماریهای پوستی مانند پسوریازیس ریشه در ژنتیک فرد دارد. برای مثال، افرادی که به طور ژنتیکی در بدنشان کمبود فیلاگرین (نوعی پروتئین در پوست) دارند، پوستهای حساس با سد دفاعی ضعیفی دارند که در اثر استرس و دیگر عوامل بیرونی به سادگی تحریک میشوند. بنابراین، این افراد باید بهطور جدی روتین مراقبت پوستی خود را دنبال کنند.
همچنین برخی از بیماریها مانند نارسایی کلیوی یا دیابت نیز بر شرایط و نوع پوست تاثیر مستقیمی میگذارند.
بیشتر بخوانید: نوع پوست شما چیست؟
عوامل تاثیرگذار بر نوع پوست
هورمونها
هورمونها و تغییر میزان آن در بدن بر شرایط پوست تاثیر مستقیمی دارند. تغییرات هورمونی یکی از دلایل اصلی آکنه پوستی هستند. در زمان بارداری، هورمونها میتوانند باعث افزایش تولید ملانین در پوست و نوعی هایپرپیگمنتیشن با نام ملاسما (Melasma) شوند.
سطح استروژن در زنان بهویژه بعد از یائسگی کاهش مییابد. استروژن تاثیر مهمی بر تعادل رطوبت پوست دارد و کاهش آن باعث تغییرات ساختاری و آتروفی پوست به دلیل افزایش سن میشود.
عوامل خارجی تاثیرگذار بر شرایط پوست
آفتاب، استرس، نوع تغذیه، نوع سبک زندگی، آلودگی هوا، دخانیات، محصولات آرایشی بیکیفیت همگی از جمله مواردیاند که بر سلامت پوست بهشدت تاثیرگذارند.
تشخیص نوع پوست
پوست مهمترین و تاثیرگذارترین عضو بدن است که توجه به سلامتی آن بسیار مهم است. پوست انواع مختلفی دارد:
- پوست چرب
- پوست مختلط
- پوست خشک
- پوست حساس
- پوست نرمال
برای تشخیص نوع پوست دو روش عمده وجود دارد:
روش اول:
30 دقیقه پس از شستوشوی صورتان، به احساسی که در قسمتهای مختلف چهرهتان بهویژه در ناحیه T-zone و هنگام خندیدن و بالا دادن ابرو دارید، به دقت توجه کنید. اگر احساس کشیدگی در پوست خود را داشتید، بهاحتمال زیاد پوست خشکی دارید.
اگر پس از گذشت این مدت، احساس کشیدگی در صورت خود احساس نکردید و شاهد درخشش طبیعی در ناحیه T-Zone خود بودید، به احتمال زیاد پوست نرمالی دارید.
اگر تنها پوست روی پیشانی، بینی و چانهتان (ناحیه T-Zone) براق شد، یعنی آنکه پوستتان مختلط است و اگر علاوه بر این قسمتها، گونههایتان نیز چرب شد، پوست چربی دارید.
روش دوم:
روش دوم در تشخیص نوع پوست سریعتر و البته دقیقتر از روش اول است. برای هر قسمت از نواحی صورت خود (پیشانی، گونهها، چانه و غیره) کاغذ جاذب چربی تهیه کنید و آن را روی این بخشها قرار دهید. سپس کاغذ را در برابر نور قرار دهید و ببینید چه مقدار چربی جذب کاغذ شده است.
اگر مشاهده کردید:
- چربی بسیار کم و ناچیزی جذب کاغذ شده است، پوست خشکی دارید
- اگر تنها کاغذهایی که روی ناحیه T-Zone خود قرار داده بودید، چرب شد، پوست مختلطی دارید
- اگر کاغذ جاذب کاملا چرب شد، پوستتان حتما چرب است
برای انجام این آزمایش باید حداقل از 4 ساعت قبل، از هیچ کرم یا محصولات پوستی استفاده نکرده باشید. البته در این حالت نیازی به استفاده از کاغذ جاذب چربی نیست، زیرا خود پوستتان، هویت واقعیاش را آشکار میکند.
بیشتر بخوانید: روشهای خانگی آبرسانی پوست
تشخیص نوع پوست
پوست معمولی چه نوع پوستی است؟
پوست نرمال منافذ کوچک و متناسبی دارد که بهراحتی با چشم مشاهده نمیشود. چربی این پوستها متعادل است و هیچگونه آثاری از ترک، پوستهپوسته شدن، کشیدگی در آن مشاهده نمیشود. این نوع پوست، معمولا مخملی، نرم و بدون هیچگونه لک و جوش است.
دقت کنید که در صورت سهلانگاری در مراقبت از چنین پوستی، احتمال جوش و لک بسیار است.
پوست خشک چه نوع پوستی است؟
در نوع پوست خشک درجات مختلفی از کشیدگی، پوستهپوسته شدن و سوزش در نواحی مختلف چهره وجود دارد. از جمله ویژگیهای پوست خشک میتوان به مواردی همچون قرمزی، سفتی، زبری و شکننده بودن، دارای لکهای مختلف در قسمتهای گوناگون و منافذ بسیار کوچک و حساس به برخی فلزات اشاره کرد. این پوستها به دلیل منافذ کوچکشان، قادر به تولید سبوم به میزان کافی نیستند.
پوست چرب چه نوع پوستی است؟
پوست چرب دارای منافذ بزرگی است، به همین دلیل بیش از حد طبیعی سبوم تولید میکند. تشخیص آن نیز ساده است، اگر نیم ساعت تا یک ساعت پس از شستوشو یک برگه کاغذی جاذب روغن یا یک دستمال کاغذی ساده را روی قسمتهای مختلفی از پوست خود بکشید و زیر نور آفتاب به آن نگاه کنید، به سادگی لکههای چربی را روی آن مشاهده خواهید کرد. این پوست، بهشدت مستعد جوش و آکنه است و بهسادگی آلودگی را به خود جذب میکنند. ازآنجاکه چربی زیادی تولید میکنند، کمی بیتوجهی به آن میتواند بهراحتی منجر به مسدود شدن منافذ پوستی و در نتیجه بروز آکنه شود.
پوست مختلط چه نوع پوستی است؟
در این نوع پوست، پوست قسمتهای گونه و دور چشم خشک یا نرمال است، ولی پوست پیشانی، چانه و بینی چرب و براق است.
بیشتر بخوانید: معرفی کامل انواع روش های پاکسازی صورت یا فیشال
پوست مختلط چه پوستی است؟
پوست دهیدراته چه نوع پوستی است؟
پوست دهیدارته پوستی است که در آن بهدلیل کمبود رطوبت، چربی زیادی تولید میشود تا از تبخیر رطوبت کم پوست جلوگیری شود. به دلیل تولید چربی بیش از اندازه، تحمل پوست چرب دهیدارته بسیار مشکل است.
در پوست دهیدارته، بلافاصله پس از تمیز کردن پوست احساس خوبی دارید؛ ولی با گذشت زمان، احساس میکنید پوستتان فوقالعاده چرب است و با وجود چربی زیاد، حس کشیدگی یا خشکی در آن دارید. همچنین با کشیدن پوست، خطوط ریزی را در آن مشاهده میکنید. گاهی نیز اطراف بینی، لب و چانه نیز پوستهپوسته میشود.
در واقع در نوع پوست دهیدارته، آنزیمی که موجب ریزش سلولهای شاخی میشوند، با آنزیمی با نام Hydrolytic ترکیب میشود. در نتیجه بهجای ریزش سلولهای شاخی، شاهد بههمچسبیدنشان هستیم. بنابراین پوستی کدرتر، زبرتر، پوستهپوسته با منافذ بسته خواهیم داشت.
کدام نوع پوست جوش میزند؟
اجازه دهید پیش از پاسخ به این پرسش، جوش را تعریف کنیم. جوشها در حقیقت، یک زائده کوچک پوستی هستند که در نتیجه فعالیت بیش از اندازه غدد چربی ایجاد میشوند. این زائدهها به وسیله میکروبها و آلودگیها ملتهب شده و سپس ترشحات درون آنها را پر میکنند.
جوش زدن دو دلیل عمده دارد: خارجی و داخلی.
دلایل خارجی عبارتاند از:
- رژیم غذایی ناصحیح
- کمبود ویتامینها و مواد مغذی
- ژنتیک
- استرس
- سیستم ایمنی ضعیف
- بهداشت پایین و عدم رسیدگی به پوست
- بیماریهای گوارشی
- و بسیاری عوامل دیگر
دلایل داخلی عبارتاند از:
- عدم تعادل هورمونی
- ژنتیک
- مصرف برخی از داروها مانند قرصهای ضدبارداری
- برهم خوردن هورمونها در طی چرخه قاعدگی
- اختلالات سیستم غدد درون تراوه و غیره.
به طور کل نوع پوست چرب بیشتر مستعد جوش زدن است؛ ولی این بدان معنا نیست پوست خشک و دیگر انواع پوست جوش نمیزنند. معمولا پوستهای چرب به دلیل تولید سبوم بیش از حد، دچار جوش و آکنه میشوند؛ ولی پوستهای خشک، معمولا پوستهای حساسیاند و همین حساسیت باعث ایجاد جوش میشود. به طورکلی، پوستهای خشک مستعد جوش و آکنه نیستند، ولی به سادگی میتوانند شرایط را وخیم کنند.
بیشتر بخوانید: ۱۵ ماسک خانگی همه کاره برای از بین بردن انواع جوش
چرا پوست جوش میزند؟
در حقیقت، بیرونیترین لایه پوست، اپیدرم، از مولفههای طبیعی مانند سرامیدها، چربیها و دیگر مولفههای محلول در آب تشکیل شده است. اپیدرم بهتنهایی چند لایه دارد که لایه شاخی در آن بالاترین لایه است. در لایه شاخی بهطور پیوسته سلولهای مرده از بین میروند، ولی هدف اصلی این لایه، قفل کردن مولفههای محلول در آب، رطوبت و الکترولیت در پوست است. همه این مولفهها درکنار هم از پوست در برابر آلودگیهای خارجی محافظت کرده و درخشش شبنمی بینظیری به آن میبخشند.
ولی در پوست خشک یک یا چند عامل باعث از بین بردن لایه شاخی میشود:
- شرایط آبوهوایی سخت زمستانی، دما و رطوبت پایین میتوانند باعث خشکی بیش از اندازه نوع پوست صورت ما شوند. همچنین وقتی مدت زیادی در خانه و در کنار گرمای زیاد بخاری قرار میگیریم، در واقع داریم خطر خشک شدن پوستمان را به جان میخریم.
- صابونها و شویندههای حاوی سولفات نیز باعث خشکی بیش از اندازه پوست میشوند. اینها موادیاند که به این محصولات کمک میکنند تا با تولید کف، آلودگی و چربیها را بزدایند و حتی میتوانند طول عمر مواد آرایشی را زیاد کنند. متاسفانه، بیشتر این صابونها و شویندهها حاوی سورفکتانتهای سختیاند که که تمامی سبوم و رطوبت پوست را از بین برده و سبب خشکی بیشتر آن میشوند.
- دوش آب گرم، حمام داغ و شنا کردن به مدت طولانی همگی باعث خشکی بیش از اندازه پوست میشود.
- بیماریهای پوستی مانند اگزما، کراتوز پیلاریس یا پسوریازیس شرایط خشکی پوست را بدتر از قبل میکنند.
- اگر به میزان کافی آب نمینوشید، بدون هیچ شکی خشکی پوستتان را بدتر میکنید.
حال سوال اینجاست که چرا نوع بافت پوست خشک جوش میزند؟
در جواب باید گفت از دلایل اصلی جوش، مسدود شدن فولیکولهای مو است. پوست خشک باعث تولید بیش از اندازه سلولهای مرده میشود. این سلولهای مرده، منافذ پوست را مسدود میکنند. بهعلاوه، خشکی پوست به تنهایی باعث باز شدن منافذ پوست میشود، زیرا پوست سعی دارد برای محافظت از خود چربی بیشتر تولید کند. همین امر به باکتریهای عامل جوش و آکنه اجازه میدهد تا به عمق بیشتری از پوست نفوذ کنند.
پوست خشک گرچه دلیل ایجاد آکنه نیست، ولی میتواند باعث تولید چربی و سبوم بیشتر در پوست شود و همین امر بهسادگی میتواند به جوش و آکنه بینجامد.
بیشتر بخوانید: راهنمای جامع فیشال صورت
جمعبندی
برای داشتن پوستی شفاف و سالم، شناخت نوع پوست و انجام مداوم روتین پوستی بسیار مهم است. همچنین، فاکتورهایی مانند استفاده از محصولات باکیفیت و متناسب با پوست، تغذیه مناسب، ورزش، دوری از استرس، دوری از آلودگیهای محیطی تا جای ممکن، استفاده از ضدآفتاب و بسیاری دیگر در جلوگیری از پیری زودرس پوست بسیار موثرند.